Τοποθέτηση Προέδρου, ΕΒΕΠ Βασίλη Κορκίδη: «Προτάσεις και λύσεις γαλάζιας οικονομίας και καινοτομίας στο πλαίσιο του προγράμματος BLUEAIR»
Δικτύωση φορέων του «τετραπλού έλικα» για τις γαλάζιες τεχνολογίες
Θα ήταν σοφότερο, αντί να τρέχουμε πίσω από τις ευκαιρίες, να τις δημιουργήσουμε αλλά, για να το κάνουμε αυτό πρέπει να γνωρίζουμε, αφ’ ενός τις βασικές έννοιες της γαλάζιας οικονομίας και, αφ’ ετέρου να γνωρίζουμε το πως θα αξιοποιήσουμε τα «εργαλεία» που διαθέτουμε για να οδηγηθούμε επιτυχώς στο ζητούμενο. Παρά το γεγονός ότι η «γαλάζια οικονομία», όπως και η «καινοτομία», δεν είναι έννοιες που συναντήσαμε σήμερα, δυστυχώς οι έννοιες αυτές, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι, ως ένα βαθμό, παραμένουν «terra incognita» και για ένα μεγάλο τμήμα φορέων, που θα μπορούσαν να εμπλακούν στο εγχείρημα, παρέχοντας πολλαπλασιαστική ισχύ. Αλλά τούτο δεν γίνεται, είτε λόγω της επιμέρους αποσπασματικής αντιμετώπισης, είτε λόγω άγνοιας των δυνατοτήτων που προσφέρει ο τετραπλός έλικας για τις γαλάζιες τεχνολογίες. Όλοι οι τομείς της γαλάζιας οικονομίας, όπως η αλιεία, η υδατοκαλλιέργεια, ο παράκτιος τουρισμός, οι θαλάσσιες μεταφορές, οι λιμενικές δραστηριότητες, έως και η ναυπηγική βιομηχανία, αποτελούν επιμέρους τομείς που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μέσα από επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες. Οφείλω να επισημάνω ότι το Εμπορικό και Βιομηχανικός Επιμελητήριο Πειραιώς υποστηρίζει την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών, αλλά και προσεγγίσεων σε θέματα διασποράς των γνώσεων σε ζητήματα που αποτελούν σήμερα τη βάση της οικονομικής ανάπτυξης και, βεβαίως, του επιχειρηματικού ιστού. Είναι γνωστό, όχι όμως τοις πάσι, ότι, από όλους τους τομείς της γαλάζιας οικονομίας, η καινοτομία είναι καθοριστικής σημασίας για την αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού και τη δημιουργία απασχόλησης.
Με τον Πειραιά να αποτελεί μια ανεπτυγμένη και με υψηλή ειδίκευση και παραγωγικότητα «συστάδα» θαλάσσιας οικονομίας με παγκόσμιες διασυνδέσεις, αφού είναι το κέντρο μίας από τις σημαντικότερες ναυτιλιακές δυνάμεις στον κόσμο. Σπεύδω να σημειώσω ότι η ναυτιλιακή καινοτομία είναι έντασης κεφαλαίου και έντασης γνώσης, με συνέργειες που μπορούν να αναπτυχθούν στις περισσότερες θαλάσσιες δραστηριότητες και τομείς του θαλάσσιου χώρου, με ότι αυτό θετικό συνεπάγεται για την ανάπτυξη «αλυσίδων αξίας». Ίσως θα αποτελούσε «επανάσταση» η εισαγωγή του όρου «ψηφιακή καινοτομία», ως έννοια διασύνδεσης, άρα και ενσωμάτωσης τους επιχειρηματικού ιστού σε κοινότητες για αμφίδρομη εκμετάλλευση της ενίοτε συσσωρευμένης γνώσης, που διατηρούν, «αποσπασματικά» θα λέγαμε, οι εν δυνάμει εμπλεκόμενοι. Αλλά, για συμβεί αυτό, οι φορείς του τετραπλού έλικα θα πρέπει να έχουν αποκτήσει ένα γνωσιακό επίπεδο σε βαθμό ικανό να επιτρέψει την διασύνδεση. Δεν θέλω να γίνω αφοριστικός, αλλά ούτε θα κομίσω Γλαύκα εις Αθήνας. Ο «τετραπλός έλικας» αποτελείται από τέσσερις συνιστώσες: πανεπιστήμια/ερευνητικά κέντρα, επιχειρήσεις, (τοπική) διοίκηση, και κοινωνία. Το όποιο μοντέλο πρέπει να βασίζεται στην επίγνωση, ότι η κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις, ο ακαδημαϊκός κόσμος και οι πολίτες, ενώνοντας τις δυνάμεις τους, θα είναι σε θέση να εναρμονίσουν τους στόχους τους, να ενισχύσουν τους τοπικούς πόρους και να επιταχύνουν την πρόοδο. Εδώ οφείλουμε να αναρωτηθούμε αν υπάρχει και σε ποιο βαθμό αυτή η επίγνωση, όταν μάλιστα οι τέσσερις συνιστώσες πρέπει να αποκτήσουν ικανότητες και δεξιότητες, που θα δώσουν τα κίνητρα για μια μακροχρόνια, ενδογενή, οικονομική ανάπτυξη. Προανέφερα τομείς της γαλάζιας οικονομίας, όπως την αλιεία μέχρι και τη ναυπηγική βιομηχανία με μόνο λόγο να «απεικονίσω» ένα, επιτρέψτε μου τον όρο, «οικοσύστημα», όπου αποτελεί «εύφορο πεδίο» για τις γαλάζιες τεχνολογίες. Άλλωστε η μετάβαση σε μια βιώσιμη μπλε οικονομία απαιτεί επένδυση σε καινοτόμες τεχνολογίες. Η κυματική και παλιρροιακή ενέργεια, η παραγωγή φυκιών, η ανάπτυξη καινοτόμων αλιευτικών εργαλείων ή η αποκατάσταση θαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι γνωστό ότι θα δημιουργήσουν νέες, πράσινες θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις στη γαλάζια οικονομία.
Στο σημείο αυτό δράττομαι της ευκαιρίας να επισημάνω ότι οι συνιστώσες αυτές, προκειμένου να συνεργαστούν, πρέπει να βρουν, ή καλύτερα να δημιουργήσουν, ένα χώρο, όπου θα γίνεται η συζήτηση των προβλημάτων, των προτάσεων επίλυσής τους και όπου θα καθορίζεται η μεθοδολογία για την εφαρμογή των δραστηριοτήτων εκείνων που είναι ικανές να προσφέρουν κίνητρα και να αξιοποιήσουν το δυναμικό της καινοτομίας. Θα ήταν ιδιαίτερη χαρά μου αυτός ο φιλόξενος χώρος να είναι το Ε.Β.Ε.Π., το οποίο, όπως καλύτερα γνωρίζει η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ποσοτικής Ανάλυσης στη Ναυτιλία του Πανεπιστημίου Πειραιώς, κα Μαρία Μποϊλέ, προωθεί τη φιλοσοφία της διασύνδεσης των φορέων του τετραπλού έλικα, αλλά και της εν συνεχεία διασύνδεσης με το χρηματοπιστωτικό σύστημα, που είναι, πέραν των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, αναγκαίο για τη στήριξη επιμέρους δράσεων. Εκτιμώ ότι η υιοθέτηση μιας συντονισμένης προσέγγισης θα βελτιώσει τις γνωσιακές ικανότητες, την καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη για τις γαλάζιες τεχνολογίες. Κλείνοντας οφείλω να επισημάνω ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα αξιοποιεί τα δυνητικά πλεονεκτήματα της επιχειρηματικότητας του ευρύτερου Πειραιά.
Στη φωτογραφία από αριστερά: Βασίλης Κορκίδης, Κωστής Αχλαδίτης, Μαρία Μποϊλέ, Έλπη Πετράκη, Νικόλαος Λιάπης