Άρθρο του Κωνσταντίνου Κύπριου Στρατηγικός Αναλυτής: EastMed Strategic Studies Institute
Η σύγκρουση μεταξύ των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF) και της Χεζμπολάχ αποτελεί μια από τις πιο πολύπλοκες και μακροχρόνιες στρατιωτικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις στη Μέση Ανατολή. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) αποτελούν την στρατιωτική δύναμη του κράτους του Ισραήλ και είναι από τις πιο ισχυρές και καλά εξοπλισμένες στον κόσμο. Το Ισραήλ, περιτριγυρισμένο από εχθρικές αραβικές χώρες για δεκαετίες, έχει χτίσει έναν ισχυρό στρατό με προτεραιότητα την επιβίωση του έθνους και την αποτροπή επιθέσεων κατά αυτού. Ως δόγμα τους, οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις βασιζόμενες σε προηγμένη τεχνολογία και αεροπορική υπεροχή, στοχεύουν στην αποτροπή και την εξουδετέρωση των εχθρικών δυνάμεων πριν φτάσουν στο έδαφός του Ισραήλ. Περαιτέρω δίνουν έμφαση στις στρατηγικές αεροπορικές επιθέσεις, τη χρήση drones, και την άμεση εξουδετέρωση στόχων υψηλής σημασίας.
Όσον αφορά ιδιαίτερα την σύγκρουση με την Χεμπολάχ ως σκοπός έχει τεθεί η αποτροπή των πυραυλικών επιθέσεων στο έδαφος του Ισραήλ που θα επιτρέψει την επιστροφή των Ισραηλινών πολιτών που έχουν φύγει από τα σπίτια τους στο βόρειο Ισραήλ. Περαιτέρω, σκοπός είναι και η απομάκρυνση των δυνάμεων της Σιιτικής οργάνωσης από τα σύνορά και πέρα από το όριο του ποταμού Λιτάνη όπως προβλεπόταν από την Συνθήκη που τερμάτισε την παραμονή των Ισραηλινών δυνάμεων στον Λίβανο[xiv].
Ο τρόπος δράσης των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων διαφαίνεται να είναι ο ίδιος όπως και ο τρόπος δράσης τους εναντίων της Χαμάς. Μικρές ομάδες στρατιωτών, κυρίως από τις ειδικές δυνάμεις, έχουν εισχωρήσει στο έδαφος του Λιβάνου προκειμένου να εντοπίσουν και να καταδείξουν τις εγκαταστάσεις και τις μονάδες της Χεζμπολάχ[xiv]. Ο τρόπος δράσης τους είναι ο καθιερωμένος τρόπος δράσης των ειδικών δυνάμεων αναγνώρισης που περιλαμβάνει μικρές ομάδες με εξοπλισμό αναγνώρισης που διερευνούν το εχθρικό έδαφος, εξοπλισμένες με συστήματα επικοινωνίας και καταδείκτες λειζερ προκειμένου να κατευθύνουν με επιτυχία πλήγματα με πυραύλους ακριβείας που συνήθως εκτοξεύονται από εναέρια μέσα. Πέρα από τα εναέρια πυραυλικά συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατευθυνόμενα βλήματα πυροβολικού. Τα όπλα αυτά λειτουργούν κατά τον ίδιο τρόπο με τους κατευθυνόμενους πυραύλους, δηλαδή μια ομάδα πεζικού φωτίζει/στοχεύει κάποια θέση του αντιπάλου με καταδείκτη λείζερ, που καθοδηγεί το βλήμα στο να πέσει ακριβός πάνω στον στόχο. Με αυτόν τον τρόπο δίνατε η δυνατότητα καταστροφής θέσεων και μέσων που έχουν εντοπιστεί από τις Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις άμεσα και χωρίς τον κίνδυνο απωλειών.
Ποιο συγκεκριμένα στις συγκεκριμένες αποστολές φέρονται να συμμετάσχουν οι άνδρες των ταξιαρχιών Golani και της ειδικής μονάδας Yahalom[xiv] με την τελευταία να έχει αποκτήσει και εκτενή εμπειρία από τις επιχειρήσεις στην Γάζα. ΄¨Όμως αποστολές με τον ίδιο ρόλο μπορούν να αναλάβουν κα τα μη επανδρωμένα εναέρια μέσα, τα UAV, των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων. Όσον αφορά τον συγκεκριμένο τομέα, το Ισραήλ διαθέτει μια πληθώρα από συστήματα που μπορούν για ώρες να πετούν πάνω από το έδαφος του Λιβάνου και με εξελιγμένα οπτικά μέσα και κάμερες να παρακολουθούν και να εντοπίζουν θέσεις και κινήσει μονάδων. Κατά αυτών των στόχων τα μέσα αυτά μπορούν όχι μόνο να καθοδηγούν πλήγματα από άλλα μέσα των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμενων, αλλά ακόμα και να τα πλήττουν με πυραύλους που φέρουν τα ίδια.
Σκοπός του Ισραήλ στο αρχικό τουλάχιστον στάδιο είναι η αξιοποίηση αυτών των μέσων προκειμένου να αποδυναμώσει την Χεζμπολάχ, να διαλύσει τις υποδομές διοίκησης της και να καταστρέψει τα δίκτυα υποστήριξης επιχειρήσεων κατά του Ισραήλ και των ενόπλων δυνάμεων του όπως είναι θέσεις εκτόξευσης ρουκετών, υπόγεια τούνελ και οχυρωμένες θέσεις μάχης από τις οποίες μπορεί να εμποδίσει μια πιθανή Ισραηλινή επέμβαση η οργάνωση[xiv]. Μονάδες όπως οι Sayeret Matkal έχουν αναλάβει καθήκοντα εξόντωσης των ηγετικών στελεχών της Χεζμπολάχ, αλλά και την διάσωση στρατιωτών των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων στην περίπτωση που αυτοί αιχμαλωτισθούν[xiv].
Μια ακόμα διάσταση στον πόλεμο του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ είναι η αξιοποίηση των μυστικών υπηρεσιών. Οι Ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες έχουν καταφέρει αρχής γενομένης από τον αποτυχημένο πόλεμο του 2006 να παρεισφρήσουν στις δομές της οργάνωσης παρέχοντας καίριες πληροφορίες τόσο για τοποθεσίες και εγκαταστάσεις της, όσο και για τις θέσεις των ηγετικών στελεχών της όπως συνέβη και με την εξουδετέρωση του ηγέτη της οργάνωσης Νασράλα. Κατά αυτόν τον τρόπο έλαβαν μέρος και οι επιτυχημένες επιχειρήσεις των 17 και 18 Σεπτεμβρίου όπου χιλιάδες παγιδευμένες συσκευές επικοινωνίας εξερράγην στα χέρια των μελών της οργάνωσης με αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων και τον τραυματισμό χιλιάδων[xiv]. Με αυτόν τον τρόπο το Ισραήλ δεν εξουδετέρωσε μόνο το δίκτυο διοίκησης της οργάνωσης, αδρανοποίησε πλήρως και τις δομές επικοινωνίας της.
Πιο συγκεκριμένα το Ισραήλ πολεμώντας για δεκαετίες εναντίων τρομοκρατικών οργανώσεων και ομάδων ανταρτοπόλεμου έχει αναπτύξει δύο κύρια δόγματα. Το πρώτο αφορά την εκτέλεση των ηγετικών στελεχών αυτών των οργανώσεων προκειμένου να αποκεφαλιστεί η οργάνωση, μια τακτική που γνώρισε εκτενή δράση κατά την διάρκεια της δεύτερης ιντιφάδα των Παλαιστινίων[xiv]. Μεταξύ των ετών 2002 και 2008 υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 234 στόχοι στα Παλαιστινιακά εδάφη εξουδετερώθηκαν με αυτόν τον τρόπο. Οι τακτικές αναπτύχθηκαν όπως αναφέρθηκε ήδη, δηλαδή ομάδες που καταδείκνυαν τον στόχο και κάποιο εξοπλισμένο ελικόπτερο ή αεροπλάνο με κατευθυνόμενους πυραύλους που τον έπληττε. Υπήρχαν όμως περιπτώσεις που αξιοποιήθηκαν και μικρές μονάδες από τις ειδικές δυνάμεις ή τις μυστικές υπηρεσίες που αφού είχαν διεισδύσει στην εχθρική περιοχή, εξόντωναν τον στόχο με πυροβόλα όπλα ή εκρηκτικά[xiv].
Το δεύτερο δόγμα αναφέρεται ως Dahiya δόγμα και αποσκοπεί στην καταστροφή πολιτικών υποδομών προκειμένου να ασκηθεί πίεση στις εχθρικές δυνάμεις[xiv]. Ως στόχο έχουν την διάλυση οικονομικών συμφερόντων και των κέντρων της πολιτικής δύναμης που υποστηρίζουν την εχθρική οργάνωση με σκοπό να στρέψουν εν τέλει τον πληθυσμό εναντίων της με αποτέλεσμα να επέλθει εκεχειρία. Το δόγμα έλαβε την ονομασία του από το προάστιο Dahiya όπου βρισκόταν το αρχηγείο της Χεζπολάχ κατά τον πόλεμο του 2006[xiv]. Το δόγμα θεωρείται και ως απάντηση στην οχύρωση κατοικημένων περιοχών και την αξιοποίηση τους ως βάσεις από την οργάνωση. Σκοπός είναι να αντιμετωπισθεί με αυτόν τον τρόπο η δράση των αντάρτικών ομάδων και τρομοκρατικών οργανώσεων που δρουν σε ένα περιβάλλον ασσυμετρικου πολέμου.
Πέρα από τις ειδικές επιχειρήσεις και τις αντίστοιχες δυνάμεις, οι Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν και μια πλειάδα από μέσα πιο συμβατικού ρόλου που πρόκειται να αξιοποιήσουν εναντίων της Χεζμπολάχ όπως κάνουν και εναντίων της Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας. Τα άρματα μάχης Merkava Mark 4 θεωρούνται από τα καλύτερα παγκόσμιός και διαθέτουν ισχυρή θωράκιση με ένα επίσης ισχυρό και αξιόπιστο πυροβόλο. Αυτά συνεπικουρούνται από τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, δηλαδή στρατιωτών, όπως τα Achzarit, Naqmachon, Namer και Eitan. Τεθωρακισμένα που προήλθαν από την μετασκευή αρμάτων μάχης με την τοποθέτηση και επιπλέον θωράκισης στο όχημα, με αποτέλεσμα ένα όχημα ιδιαίτερα βαρύ και θωρακισμένο με υψηλό επίπεδο προστασίας που εξασφαλίζει την επιβίωση του πληρώματος και των μεταφερόμενων ανδρών. Ο συνδυασμός είναι πολύ ισχυρός και επιτρέπει την μεταφορά και την υποστήριξη ομάδων πεζικού των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων με μεγάλη επιτυχία. Προκειμένου δε να αντιμετωπίσει τα αντιαρματικά συστήματα της Χεζομπολάχ και Χαμάς, πέρα από την εξελιγμένη και βαριά θωράκιση, το Ισραήλ έχει αναπτύξει και ένα σύστημα ενεργού προστασίας οχημάτων υπό το όνομα Trophy[xiv]. Το σύστημα περιλαμβάνει ηλεκτρονικά και ενεργά μέτρα που αποσκοπούν στην καταστροφή εισερχόμενων πυραύλων και την προστασία του τεθωρακισμένου οχήματος.
Κύριος αρωγός στην πολεμική προσπάθεια του Ισραήλ είναι όπως υπογραμμίστηκε η Ισραηλινή Αεροπορία. Μια πλειάδα από σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη τύπου F-16, F-15 & F 35 προσφέρουν αυξημένες δυνατότητες υποστήριξης και προσβολής στις επιχειρήσεις των Ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων. Πράγματι το 1981 η Ισραηλινή Αεροπορία κατέστρεψε το Ιρακινό πυρηνικό σταθμό στο Οσίρακ, ενώ το επόμενο έτος διέλυσε την αντιαεροπορική άμυνα των Σύριων στον Λίβανο. Τεράστια ήταν και η συμβολή της κατά τον πόλεμο του 2006 στον Λίβανο. Συνολικά εκτέλεσε πάνω από 12.000 αποστολές καταστρέφοντας 59 βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς σε 34 λεπτά[xiv]. Κατά το 2012 εκτέλεσε πάνω από 1200 αποστολές στην Γάζα ενώ το 2014 έπληξε πάνω από 4762 θέσεις της Χαμάς. Κατά την διάρκεια αυτών των αποστολών κατέστρεψε θέσεις ρουκετών, κέντρα διοίκησης, τούνελ, αποθήκες πυρομαχικών και άλλες εγκαταστάσεις.
Τέλος φυσικά θα πρέπει να αναφερθούμε στους φρουρούς του Ισραήλ που δεν είναι άλλα από τα συστήματα Iron Dome και David’s Sling. Πρόκειται για δύο συστήματα παρεμφερής φιλοσοφίας αλλά διαφορετικών δυνατοτήτων που σκοπεύουν να προστατέψουν το Ισραήλ από πυραυλικές επιθέσεις. Το σύστημα Iron Dome αναπτύχθηκε προκειμένου να αναχαιτίζει σε αποστάσεις έως και 50 χιλιομέτρων μαζικές επιθέσεις από ρουκέτες. Το σύστημα μπήκε σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2011 με την πρώτη αναχαίτηση να λαμβάνει μέρος στις 7 Απριλίου του ίδιου έτους. Μέρος της επιτυχία του έγκειται και στο ποσοστό αναχαίτισης, το οποίο φτάνει το 90%[xiv]. Μέχρι τον Νοέμβριο του 2012 είχε καταρρίψει πάνω από 400 ρουκέτες ενώ μέχρι τον Οκτώβριο του 2014 είχε φθάσει τις 1200, ενώ πλέον η αποτελεσματικότητα του θεωρείται αναμφισβήτητη. το David’s Sling έχει ως σκοπό να αναχαιτίζει μια σειρά από απειλές για τις οποίες δεν σχεδιάστηκε το Iron Dome όπως βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους cruise[xiv].τα πρώτα συστήματα μπήκαν σε επιχειρησιακή λειτουργία το 2017. και καθώς δρα συμπληρωματικά του Arrow που δρα σε μεγαλύτερα υψόμετρα, σχεδιάστηκε ώστε να αναχαιτίζει πυραύλους σε χαμηλά ύψη με υψηλές δυνατότητες διαχωρισμού απειλών από ψεύτικούς στόχους ή δολώματα.
Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ παραμένει ένα από τα πιο πολύπλοκα και επικίνδυνα μέτωπα στη Μέση Ανατολή. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις διαθέτουν σημαντικές στρατιωτικές δυνατότητες, από αεροπορική υπεροχή και προηγμένα αντιπυραυλικά συστήματα, μέχρι εξελιγμένες επιχειρήσεις πληροφοριών και ειδικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, η Χεζμπολάχ, με την εμπειρία της σε αντάρτικο πόλεμο και την υποστήριξη του Ιράν, συνεχίζει να αποτελεί μια σοβαρή απειλή και παραμένει μια πρόκληση που απαιτεί στρατηγική ευελιξία και συνεχή προσαρμογή κάτι που ως τώρα διαφαίνεται οι Ισραηλινές δυνάμεις τα διαθέτουν έχοντας αφομοιώσει τις εμπειρίες και τα διδάγματα του παρελθόντος.
Η αρχική δημοσίευση έγινε στο ιστολόγιο https://eastmednews.org/
War in Lebanon Part 2: The Israeli Armed Forces. by ADMIN
War in Lebanon Part 2: The Israeli Armed Forces
by Konstantine Kyprios, EastMed Strategic Studies Institute Analyst
The conflict between the Israeli Defense Forces (IDF) and Hezbollah is one of the most complex and longstanding military and political confrontations in the Middle East. The Israeli Defense Forces (IDF) serve as the official military force of the state of Israel and are among the most powerful and well-equipped in the world. Surrounded by hostile Arab nations for decades, Israel has built a strong military with the priority of ensuring the nation’s survival and deterring attacks against it. As a doctrine, the IDF, relying on advanced technology and air superiority, aims to deter and neutralize enemy forces before they reach Israeli territory. Furthermore, they emphasize strategic airstrikes, the use of drones, and the immediate elimination of high-value targets.
Regarding the specific conflict with Hezbollah, the objective has been set to prevent missile attacks on Israeli soil, which will allow Israeli citizens who have fled from their homes in northern Israel to return. Another goal is to push Hezbollah forces away from the border and beyond the Litani River, as was stipulated by the treaty that ended the Israeli military presence in Lebanon[i].
