Οι νέες τεχνολογίες, η ενεργειακή αποδοτικότητα, η εκπαίδευση και η κατάρτιση των ναυτικών βρέθηκαν στο επίκεντρο του 18ου GreenerShippingSummit, που διοργανώθηκε από τη Newsfront/Naftiliaki υπό την αιγίδα της MarineTechnicalManagersAssociation (Martecma).
Με τη ναυτιλιακή βιομηχανία να βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, αντιμετωπίζοντας αυξανόμενες ρυθμιστικές πιέσεις για τη μείωση των εκπομπών, καθώς και τις προκλήσεις των νέων τεχνολογιών στην ψηφιακή εποχή, περίπου 20 ομιλητές και 320 σύνεδροι από 259 εταιρείες σε 11 χώρες συζήτησαν για τις νέες τεχνολογίες και την ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης για τη νέα γενιά ναυτικών, στο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε την 1η Απριλίου στο Ίδρυμα Ευγενίδου στην Αθήνα.
Ο βασικός ομιλητής, Δημήτρης Φαφαλιός, γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και επίτιμος πρόεδρος της Intercargo, εστίασε στην αποανθρακοποίηση της ναυτιλίας, την εκπαίδευση και την κατάρτιση της νέας γενιάς ναυτικών, καθώς και τις προκλήσεις και ευκαιρίες στην ψηφιακή εποχή.
Σύμφωνα με τον κ. Φαφαλιό, οι κανονισμοί της ΕΕ για το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών (EUETS) και το FuelEUMaritime, καθώς και τα αναμενόμενα μεσοπρόθεσμα μέτρα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), απαιτούν άμεση δράση, ενώ οι νέες τεχνολογίες και τα νέα καύσιμα θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία αποανθρακοποίησης του κλάδου.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, δήλωσε ότι «η επιτυχής μετάβαση σε νέες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα εξαρτάται από την ολοκληρωμένη επανεκπαίδευση των ναυτικών και του προσωπικού που βρίσκεται στη ξηρά», προσθέτοντας ότι «οι ναυτικοί πρέπει να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες, γνώσεις και εμπειρία για να χειριστούν προηγμένα τεχνολογικά συστήματα και να διαχειριστούν με ασφάλεια τα νέα καύσιμα».
Ο κ. Φαφαλιός υπογράμμισε ότι «η δίκαιη μετάβαση της ναυτιλίας στην αποανθρακοποίηση πρέπει να θέσει τους ναυτικούς στο επίκεντρο της διαδικασίας», καλώντας τους ενδιαφερόμενους φορείς, ιδιαίτερα τον IMO, τις κυβερνήσεις, τους πλοιοκτήτες και τους παρόχους ναυτικής εκπαίδευσης, να συνεργαστούν ώστε να εξασφαλιστούν ευκαιρίες αναβάθμισης και επανεκπαίδευσης για τους ναυτικούς παγκοσμίως.
«Η ασφάλεια των ανθρώπων μας στη θάλασσα, των πλοίων μας και η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να παραμείνουν ύψιστης σημασίας», δήλωσε ο κ. Φαφαλιός.
Παράλληλα, ανέφερε ότι οι ναυτικοί και οι διαχειριστές πλοίων χρειάζονται εκπαίδευση για τον μετριασμό των κινδύνων, καθώς οι κυβερνοαπειλές αποτελούν μια αυξανόμενη ανησυχία, ενώ υπογράμμισε ότι με την άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), της μηχανικής μάθησης και των digitaltwins, η βιομηχανία πρέπει να διασφαλίσει ότι αυτά συμπληρώνουν την ανθρώπινη τεχνογνωσία αντί να την αντικαθιστούν.
Μιλώντας για το μέλλον της ναυτιλίας, ανέφερε: «Οι ευκαιρίες είναι άφθονες: Αυξημένη ασφάλεια, καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στο πλοίο, βελτιωμένη εκπαίδευση και υποστήριξη υγείας, καθώς και αυξημένη αποδοτικότητα οδηγούν σε μείωση των εκπομπών».
Τα συνεχή τεχνολογικά άλματα στη ναυτιλιακή βιομηχανία οδήγησαν στην εκμάθηση νέων τεχνικών – στα hard και softskills- απαιτούμενων για την εκπαίδευση των ναυτικών αλλά και όσων άλλων εμπλέκονται στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Καθώς οι καινούργιες πρέπει να εφαρμοστούν από μια νέα γενιά ανθρώπων -ναυτικών και προσωπικού ξηράς-, αυτό πρέπει να γίνει με τα μεγαλύτερα επίπεδα ασφάλειας, αποδοτικότητας και ικανότητας.
Αυτά τα ζητήματα αντιμετωπίστηκαν από το πρώτο πάνελ, με συντονιστή τον Τάκη Κουτρή, MD της Roxana Shipping, ο οποίος δήλωσε ότι «η πιο αποτελεσματική μέθοδος μάθησης, με ποσοστό επιτυχίας έως και 70%, είναι η ‘συμμετοχική μάθηση’, όπου μια δομημένη ομάδα με συντονιστή ασχολείται με ένα ζήτημα και κάθε άτομο παρουσιάζει την εμπειρία του στους υπόλοιπους».
Ο Αλέξανδρος Αραμπατζόγλου, vettingmanager της LatscoMarineManagement, δήλωσε: «Δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε την πρακτική εμπειρία», προσθέτοντας ότι «παρά την ταχεία πρόοδο των νέων τεχνολογιών, υπάρχουν τρεις κοινοί παράγοντες που παραμένουν σταθεροί: η αυτοπεποίθηση, η λήψη αποφάσεων και η προετοιμασία των ναυτικών».
Ο Δημήτρης Φωκάς, trainingmanager του Angelicoussis Shipping Group και πρόεδρος της της Intertanko Human Element Committee, ανέφερε ότι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η βιομηχανία είναι ότι κάθε εταιρεία καθορίζει τα δικά της πρότυπα εκπαίδευσης, προσπαθώντας να αναπτύξει ένα νέο περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας (VR) και να αντικαταστήσει την κλασική εκπαίδευση δια ζώσης.
Η Βενετία Καλλιπολίτου, crossdepartmentalHR και trainingmanager,TsakosGroup, είπε: “καθώς όλες αυτές οι τεχνολογίες προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα, χρησιμοποιούνται καλύτερα ως συμπληρωματικά εργαλεία”, προσθέτοντας ότι είναι βασικής σημασίας “οι ναυτικοί να αναπτύσσουν πρακτικές, φυσικές και διαπροσωπικές ικανότητες που απαιτούνται για τις δουλειές τους”.
Ο WoosunkKil, principalsurveyor στο AI ConvergenceCenter, R&D division, KR, μίλησε για την «εκπαίδευση εξοικείωσης με τα πλοία μέσω εικονικής πραγματικότητας», εξηγώντας πώς μπορεί να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό περιβάλλον πλοίου, πώς μπορεί να εφαρμοστεί και γιατί είναι χρήσιμο στη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Η Κατερίνα Πάλλα, head of GlobalMarineTraining, RINA, δήλωσε ότι «πρέπει να αλλάξουμε τη νοοτροπία των ανθρώπων, ώστε να επιθυμούν τη χρήση νέων τεχνολογιών στα πλοία, ενώ περισσότερη ομαδική εργασία θα είναι απαραίτητη για την υποστήριξη των ναυτικών, μαζί με τη διαχείριση του άγχους, ώστε να μην καταλήξουμε με ακριβά παιχνίδια στα πλοία».
Ο Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου, headofStrategyanddevelopment της Helmepa, είπε ότι “Η ΑΙ και η VR είναι ενσωματωμένες στα τωρινά εκπαιδευτικά συστήματα”, αλλά παραδέχθηκε ότι ένα βασικό ζήτημα είναι η απροθυμία για αλλαγή. Αναφερόμενος στα εκπαιδευτικά προγράμματα της Helmepa, τόνισε ότι “εμείς στη Helmepa προσπαθούμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία των ανθρώπων” και να συνδυάσουμε αυτή τη γνώση τόσο για το προσωπικό εν πλω όσο και για το προσωπικό στη ξηρά.
Ο Φώτης Μπελεξής, technicaldirector της StarBulkCarrier και συντονιστής του δεύτερου πάνελ, στην εισαγωγική του τοποθέτηση δήλωσε: «Η ναυτιλιακή βιομηχανία υφίσταται μια βαθιά μεταμόρφωση, καθοδηγούμενη από τους στόχους αποανθρακοποίησης, την ψηφιοποίηση, την αυτοματοποίηση και ένα ολοένα και πιο περίπλοκο ρυθμιστικό περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνεργασία μεταξύ των βασικών φορέων δεν ήταν ποτέ πιο κρίσιμη».
Η Μαρία Μπερτζελέτου, marketanalyst στο SignalGroup, δήλωσε: «Πρέπει να σκεφτούμε έξω από τα συνηθισμένα πλαίσια» και να «συνδυάσουμε τον ακαδημαϊκό χώρο και τη βιομηχανία», μέσω ενός «καλού συνδυασμού θεωρητικών μαθημάτων και πρακτικής εμπειρίας».
Ο Στέφανος Χατζηνικολάου, αναπληρωτής καθηγητής ShipTechnology στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς ανέφερε τη συνεργασία της ακαδημαϊκής κοινότητας με ναυτιλιακές εταιρείες για ερευνητικά έργα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ.
Ο καθηγητής Στυλιανός Παππάς, επικεφαλής AutomationControl Systems Laboratory στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Ασπροπύργου, δήλωσε ότι «η πλήρης αναγνώριση των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού ως ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι το κλειδί για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης».
Ο Χρήστος Χατζηγεωργίου, managingdirector της AlmiMarineManagement, μίλησε για τις διαφορές μεταξύ των παλαιότερων πλοίων και των σύγχρονων, όπως η απουσία αξιωματικών ραδιοεπικοινωνιών και την ανάγκη υποστήριξης των πλοίων με το κατάλληλο προσωπικό.
Η JenniferHarrison, vicepresidentTrainingSolutions, ABS, αναφέρθηκε στη δημιουργία από τους νηογνώμονες εικονικών εκπαιδευτικών για την εκπαίδευση των ναυτικών. Ανέφερε ότι η ABS ιδρύει ένα νέο κέντρο εκπαίδευσης για ναυτικούς στην Ελλάδα, όπου θα δημιουργηθεί μια εμπειρία εικονικής πραγματικότητας για τους πελάτες του νηογνώμονα.
Το τρίτο πάνελ, με συντονιστή τον Σταύρο Χατζηγρηγόρη της AdvancedEngineering Services και της Zodiac Maritime, επικεντρώθηκε σε ζητήματα που σχετίζονται με τις νέες ναυτιλιακές τεχνολογίες, την αποανθρακοποίηση, τη χρήση του LNG και των νέων καυσίμων στη ναυτιλία, καθώς και τον συνδυασμό τεχνικών και προσωπικών δεξιοτήτων που απαιτούνται από τους ναυτιλιακούς επαγγελματίες, καθώς και την εκπαίδευση που επικεντρώνεται στην AI και VR στη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Ο AndreaCapuani, CCO της VanzettiEngineering, δήλωσε ότι το LNG θα εξακολουθήσει να είναι παρόν τα επόμενα 10-15 χρόνια και θα είναι το «κύριο μεταβατικό καύσιμο τα επόμενα πέντε χρόνια», ενώ το Bio-LNG ή το συνθετικό LNG θα αποτελέσουν επίσης μέρος της ενεργειακής μετάβασης της ναυτιλίας.
Ο Γιάννης Κοκαράκης, technicaldirector SEEBA Zone του BV,
αναφέρθηκε στα ζητήματα των νέων τεχνολογιών και της απαραίτητης εκπαίδευσης, λέγοντας ότι «η βιομηχανία αλλάζει και η εκπαίδευση πρέπει να αλλάξει επίσης. Πρέπει να διαχειριστούμε όλες τις τεχνολογίες και να εκπαιδεύσουμε το πλήρωμα. Αυτοί είναι οι τελικοί φορείς υλοποίησης της τεχνολογίας».
Η Νατάσα Κουβερτάρη, seniorlead-humancompetency του LR, δήλωσε ότι «το σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι η ασφάλεια», επισημαίνοντας ότι η Maritime JustTransitionTask Force (MJTTF) δίνει έμφαση στην ανάγκη εξέλιξης της ασφάλειας και των δεξιοτήτων παράλληλα με τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Η Μαρίνα Παπαϊωάννου, regionalmaritimeacademiesmanagerSouthEast Europe του DNV, δήλωσε ότι «πρέπει να αναδιαμορφώσουμε την εκπαίδευση. Δεν έχουμε σαφή στοιχεία για το πώς να εκπαιδεύσουμε το προσωπικό μας. Χρειαζόμαστε εξειδικευμένους και ειδικευμένους εκπαιδευτές, τους οποίους αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουμε».
Ο Σπύρος Βλασσόπουλος, managingdirector της IonicGroup, δήλωσε ότι «οι νέοι της ναυτιλιακής βιομηχανίας είναι καλύτερα προετοιμασμένοι», ενώ τόνισε την ανάγκη εκπαίδευσης του προσωπικού και της υιοθέτησης μιας πιο ανοιχτόμυαλης προσέγγισης στη βιομηχανία.
Το συνέδριο, υπό την προεδρία του Γιώργου Κριεζή, technicaldirector του NeptuneGroup of Companies, υποστηρίχθηκε από τους ABS, BureauVeritas, DNV, KR KoreanRegister, LR, MarichemWorldwide, Oceanking, RINA και VanzettiCryogenicTechnology.
New technology, energy efficiency, seafarer education and training took centre stage at the 18th Greener Shipping Summit April 2025, organised by Newsfront / Naftiliakiunder the auspices of the Greek Shipping’s Marine Technical Managers Association (Martecma).
With the shipping industry at a crossroads, facing mounting regulatory pressures to reduce emissions, along with the challenges of new technologies in a digital era, some 20 panelists and 320 delegates from 259 companies located in 11 countries discussed new technologies and the enhancing of maritime education for the next generation of seafarers at the Summit held April 1 at the Eugenides Foundation, Athens,
Keynote speaker Dimitris Fafalios, Secretary of the board of directors of the Union of Greek Shipowners and Intercargo’s honorary chairman, focused on Maritime Decarbonisation, education and training for the next generation of seafarers, and the challenges and opportunities in the digital era.
According to Fafalios “The EU ETS and FuelEU Maritime Regulations, as well as the expected IMO mid-term measures require immediate action and new technologies, and new fuels will play a crucial role in the decarbonisation process of the industry.”
In this environment he said “The successful transition to new technologies and alternative fuels hinges on comprehensive re-training for seafarers and shore personnel,” adding that “Mariners must gain the skills, knowledge and experience needed to operate advanced technology systems and manage new fuels safely.”
Fafaliosemphasised “the ‘just transition’ of shipping to decarbonisation must prioritise seafarers at the core of the process” urging stakeholders, particularly the IMO, governments, shipowners and maritime education providers, to collaborate to ensure upskilling and reskilling opportunities are available for seagoing professionals worldwide.
“The safety of our people at sea, our vessels, and the protection of the environment must remain paramount,” declared Fafalios.
Fafalios said mariners and operators need training to mitigate risks as cybersecurity threats are a growing concern, urging that with the rise of AI, machine learning, and digital twins, the industry should ensure that they complement human expertise rather than replace it.
Looking at the future of shipping he stated “the opportunities are bountiful. Increased safety, better living standards on board, improved training and health support as well as improved efficiency are leading to reduced emissions.”
Continuous technological advancements in the shipping industry led to new learning techniques — both in hard and soft skills — needed for the education of seafarers but also for everyone involved in the maritime industry. As future technologies must be learned and implemented by a new generation of people both on board and ashore, this must be done with the highest levels of safety, efficiency, and competence.
Those issues were tackled by the first panel moderated by Takis Koutris, managing director of Roxana Shipping, who said that “the best method for learning effectiveness reaching up to 70% is ‘learning engagement’, where a structured team with a facilitator tackles an issue and each person presents its experience to each other”
Alexandros Arampatzoglou, vetting manager, Latsco Marine Management, said “we cannot underestimate hands-on experience,” adding “although there is a fast advancement of new technologies, there are three common factors that remain constant: confidence, decision making and preparedness of the seafarers”.
Dimitris Fokas, training manager, Angelicoussis Shipping Group, and chairman of Intertanko’s Human Element Committee, said an issue the industry faces is that each company sets its own individual standards of training, trying to develop a new VR environment and replace the classic face to face training.
Venetia Kallipolitou, cross departmental HR and training manager Tsakos Group, said “while all these technologies offer significant benefits, they are best used as complimentary tools”, adding that it is crucial “seafarers should develop practical, physical and interpersonal skills needed for their jobs”.
WoosunkKil, principal surveyor, AI convergence center, R&D division, KR, spoke about ‘Ship familiarization training with virtual reality’, on how to build an efficient ship environment, how it can be done and why use it in the maritime industry.
Katerina Palla, head Global Marine Training, RINA, said “we need to change the mindset of people to want the usage of new technologies onboard, while more teamwork will be needed to support seafarers along with stress management, so we don’t end up with expensive toys on ships.”
Constantinos Triantafillou, head of Strategy and development, Helmepa, said that “AI and VR are incorporated in the current training systems”, but he admitted a major issue is the reluctance for change. Referring to Helmepa’s training courses, he said “we in Helmepa are trying to change the mindset of people” and combine this knowledge to onboard crew and onshore staff.
FotisBelexis, technical director Star Bulk Carrier, and moderator of the second panel, in his opening statement said “the maritime industry is undergoing a profound transformation driven by decarbonization goals, digitalization, automation, and an increasingly complex regulatory landscape. In this context, today collaboration among key players has never been more critical.”
Maria Bertzeletou, market analyst at Signal Group, said “we must think outside the box” and to “combine academia and industry” through a “nice blending of theoretical courses and practical experience.
Stefanos Chatzinikolaou, assistant professor, Ship Technology, University of Piraeus, mentioned the collaboration of the academia with shipping companies for research projects with EU funds.
Professor Stylianos Pappas, head of Automation Control Systems Laboratory, Merchant Marine Academy of Aspropyrgos, said that full recognition of Merchant Marine Academies as higher educational institutions is the key to the reform of public maritime education.
Christos Hadjigeorgiou, managing director of Almi Marine Management, spoke about the differences of vessels of yesterday with today’s modern ship such as the absence of radio officers and the need to support the vessels with the competent personnel needed.
Jennifer Harrison, vice president, Training Solutions, ABS, referred to the building by the classification of virtual platforms to educate seafarers hands-on. She said ABS is setting up a new training center for seafarers in Greece, where a VR experience will be created for the classification’s clients.
