Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα “ΑΞΙΑ” (4/02/2023)
Η αύξηση των τιμών, ιδιαίτερα στα τρόφιμα, συνεχίζεται με τους καταναλωτές να ασφυκτιούν βλέποντας διαρκώς ακριβότερα προϊόντα στο ράφι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση έρευνα στις χώρες της Ε.Ε., οι Έλληνες χρειάζονται το 50% του βασικού τους μισθού για να αγοράσουν βασικά αγαθά, όταν οι Ρουμάνοι θέλουν το 40% και οι Γάλλοι ή οι Γερμανοί το 19%.
Και μπορεί η κυβέρνηση να αναγνωρίζει τις σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών, ωστόσο τα μέχρι στιγμής μέτρα, κυρίως επιδοματικού χαρακτήρα, που έχει λάβει δεν επαρκούν.
Αρκεί μόνο να σημειώσουμε ότι το λεγόμενο Market Pass, με το οποίο θα επιδοτηθεί το 10% του μηνιαίου ύψους αγορών ανά νοικοκυριό (από 22 έως 72 ευρώ μηνιαίως), αφορά περίπου 8,5 εκατ. πολίτες, γεγονός που επιβεβαιώνει το μέγεθος και τη σοβαρότητα του προβλήματος. Πρόκειται, ωστόσο, για μία ενίσχυση που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντισταθμίσει τη μεγάλη επιβάρυνση που υφίστανται το τελευταίο διάστημα οι καταναλωτές.
Είναι ακόμη αξιοσημείωτο ότι παρά το γεγονός πως οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί, άρα και ένα σημαντικό μέρος του κόστους παραγωγής έχει περιοριστεί, τους τελευταίους μήνες, παρατηρούνται σημαντικές αυξήσεις σε κάποια προϊόντα, μεταξύ των οποίων τα τυροκομικά.
Χρειάζεται να ελεγχθεί άμεσα από τον εποπτικό μηχανισμό της Πολιτείας, αν δικαιολογούνται πράγματι αυτές οι αυξήσεις με βάση τον χρόνο και το κόστος παραγωγής των προϊόντων, καθώς και το περιθώριο κέρδους, ή αν πρόκειται για αισχροκέρδεια. Και φυσικά αν κάποιοι αισχροκερδούν, σε βάρος των καταναλωτών αλλά και των υπόλοιπων επιχειρήσεων, πρέπει να επιβληθούν και οι ανάλογες ποινές. Σε ό,τι αφορά, δε, το «Καλάθι του Νοικοκυριού», σύμφωνα με τις Ενώσεις των Καταναλωτών, το 55% δεν το εμπιστεύεται, ενώ το 65% αρνείται να ψωνίσει αυτά τα είδη και κατευθύνεται κυρίως στις προσφορές, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις προϊόντα εκτός καλαθιού έχουν χαμηλότερη τιμή από εκείνα που περιλαμβάνονται στο καλάθι.
Την ίδια στιγμή, συνεχίζεται η τακτική μείωσης της ποσότητας σε δεκάδες προϊόντα, γεγονός που δείχνει ότι κάποιοι προτάσσουν μόνο το κέρδος αδιαφορώντας για τις ανάγκες των καταναλωτών, μία κίνηση που μόνο ηθική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.
Βλέπουμε, επομένως, ότι το πρόβλημα γίνεται ολοένα και πιο σύνθετο και απαιτούνται δραστικές παρεμβάσεις άμεσα.
Χωρίς μέτρα αντιμετώπισης της πηγής της ακρίβειας αλλά και εντατικούς ελέγχους από τον εποπτικό μηχανισμό, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε αποκλιμάκωση των τιμών, άρα και πραγματική ελάφρυνση των καταναλωτών.
Αυτό είναι το δίπολο στο οποίο πρέπει να κινηθεί η κυβέρνηση για να προστατευθούν τα νοικοκυριά αλλά και η αγορά.