Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς ενημερώνει για το πρόβλημα της διαφάνειας και των κοινών προτύπων στην αξιολόγηση των κριτηρίων ESG, που επιχειρεί να λύσει, με νέα πρότασή της, η Κομισιόν και η οποία περιλαμβάνει νέους κανονισμούς για τις εταιρείες που πωλούν αξιολογήσεις για τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης κριτήρια. Οι αξιολογήσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση της αγοράς, καθώς παρέχουν πληροφορίες στους επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σχετικά με θέματα, όπως είναι οι επενδυτικές στρατηγικές και η διαχείριση κινδύνων από την πλευρά των επιχειρήσεων, για παράγοντες που άπτονται των τριών κριτηρίων.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η αγορά αξιολογήσεων ESG πάσχει από έλλειψη διαφάνειας και, στο πλαίσιο αυτό, προωθούνται νέες οργανωτικές αρχές και σαφείς κανόνες για την πρόληψη συγκρούσεων συμφερόντων που θα αυξήσουν την ακεραιότητα των δραστηριοτήτων των παρόχων αξιολόγησης ESG. Οι νέοι αυτοί κανόνες θα επιτρέψουν στους επενδυτές να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες αποφάσεις, αναφορικά με βιώσιμες επενδύσεις. Επιπλέον, η πρόταση θα απαιτεί οι πάροχοι αξιολόγησης και υπηρεσιών σε επενδυτές και εταιρείες στην Ε.Ε. να λαμβάνουν άδεια λειτουργίας και να εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA). Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλίζεται η ποιότητα και η αξιοπιστία των υπηρεσιών και των ελέγχων, με στόχο την προστασία των επενδυτών και της αγοράς. Ουσιαστικά, σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Ε., οι πάροχοι πρέπει να σταματήσουν να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επενδυτές και αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, για να αποφευχθούν πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων. Όμως, οι νέοι αυτοί κανόνες θα μπορούσαν να ανατρέψουν τα δεδομένα σε έναν ολόκληρο κλάδο, καθώς ίσως αναγκάσουν τις εταιρείες που παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες να διαχωρίσουν τις επιχειρήσεις τους, παρά το γεγονός ότι δεν έχει καταστεί ακόμη σαφές ποιες αλλαγές θα έπρεπε να κάνουν οι εταιρείες για να θεωρηθούν ότι λειτουργούν ανεξάρτητα. Οι οίκοι αξιολόγησης ESG που βαθμολογούν εταιρείες, σχετικά με τους παράγοντες διακυβέρνησης, είναι ανεξέλεγκτοι, επομένως, είναι πολύ δύσκολο να συγκριθούν αξιολογήσεις από διαφορετικούς οργανισμούς. Δεν υπάρχει σαφήνεια για το πώς επιτυγχάνονται αυτές οι αξιολογήσεις και φαίνεται να υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, σύμφωνα με την Ευρωπαία Επίτροπο για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, Mairead McGuinness.
Εκπρόσωποι της αγοράς έχουν επανειλημμένως υποστηρίξει ότι οι μεθοδολογίες αξιολόγησης ESG είναι υπερβολικά περίπλοκες, αδιαφανείς και τείνουν να ανταμείβουν εταιρείες που αποκαλύπτουν περισσότερες πληροφορίες, παρά εκείνες που είναι σε καλύτερη θέση να διαχειριστούν τους κινδύνους ή να κάνουν καλύτερη δουλειά στο περιορισμό των επιπτώσεων. Σημειώνεται ότι τα παγκόσμια αειφόρα περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση ανήλθαν σε 2,74 τρις δολάρια το 2023. Μεγάλο μέρος αυτών είναι σε αμοιβαία κεφάλαια, τα οποία παρακολουθούν δείκτες που αποτελούνται από εταιρείες που έχουν λάβει ορισμένες ταξινομήσεις ESG ή που εξαιρούν εκείνες τις εταιρείες με χαμηλή κατάταξη. Σε 1,7 τρις δολάρια αναμένεται να φτάσουν οι επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια μέσα στο 2023.
Όσον αφορά στην πρόταση κανονισμού για τους παρόχους αξιολογήσεων ESG, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο. Η Επιτροπή θα εξετάσει τις παρατηρήσεις που θα λάβει πριν από την οριστικοποίηση των προτύπων και την υποβολή τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για έλεγχο. Μόλις εγκριθούν, τα πρότυπα υποβολής αναφορών θα χρησιμοποιούνται από τις εταιρείες που υπόκεινται στην οδηγία για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (CSRD). Σημειωτέον και αξιοπερίεργο είναι πως η Κομισιόν δεν έχει συνδέσει ακόμα τα ESG standards με το CSRD.
Ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, δηλώνει πως, από την άποψη της πρόσβασης των ΜμΕ στη χρηματοδότηση, το ESG μπορεί να βοηθήσει, αλλά θα μπορούσε, επίσης, να αποτελέσει εμπόδιο, εάν οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων είναι υπερβολικές. Επίσης, πιστεύει πως το νέο πακέτο βιώσιμης χρηματοδότησης που δημοσίευσε η Ε.Ε. και η πρόταση κανονισμού για διαφάνεια στις λειτουργίες των παρόχων αξιολόγησης ESG, πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι αξιολογήσεις θα γίνουν πιο αξιόπιστες για μια βιώσιμη χρηματοδότηση στην αλυσίδα αξίας. Τέλος, τόνισε πως, επί του παρόντος, διεξάγεται δημόσια διαβούλευση σχετικά με τα σχέδια προτύπων και αναμένεται το επόμενο στάδιο, που η Ε.Ε. θα εγκρίνει τα τελικά πρότυπα, ώστε οι εταιρείες να κοινοποιούν τις πληροφορίες αειφορίας με τυποποιημένο τρόπο. Αυτό θα σηματοδοτήσει ένα ακόμη βήμα στη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία της Ε.Ε.
