Με αφετηρία την Χίο, σύσσωμη πολιτεία, τοπική αυτοδιοίκηση, ακαδημαϊκή κοινότητα, και κοινωνία των πολιτών, με πρωταγωνιστές τους νέους, εξέφρασαν τη δέσμευσή τους στο νέο πρωτοποριακό πρόγραμμα ChiosClimateChance που υλοποιείται από τα Κοινωφελή Ιδρύματα Μαρία Τσάκος και Ιωάννη Σ. Λάτση σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Προστασίας Περιβάλλοντος – HELMEPA, για την κατανόηση της κλιματικής αλλαγής που στοχεύει στο μετριασμό του φαινομένου και την προσαρμογή των πολιτών.
Η επίσημη έναρξη του προγράμματος ChiosClimateChance, κατέγραψε σημαντικά συμπεράσματα και συμμετοχή που ξεπέρασε τις προσδοκίες, μέσα από ένα εντατικό και υψηλής αξίας και αντίκτυπου τριήμερο δράσεων που έλαβαν χώρα στην Χίο, εμπλέκοντας και κινητοποιώντας πλήθος κόσμου.
Οι δράσεις ξεκίνησαν τη Δευτέρα 6 Μαρτίου, με παρουσιάσεις για την κλιματική αλλαγή και τη θαλάσσια ρύπανση, στο 3ο Νηπιαγωγείο και το 4ο Δημοτικό Σχολείο Χίου, το 3ο Νηπιαγωγείο Βροντάδου και το Ναυτικό Λύκειο TEENS, με συνοδεία το ηλεκτρικό βαν και τον αγαπημένο σε όλους γλάρο της HELMEPΑ. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας διεξήχθη η πρώτη ομάδα εστίασης με εκπροσώπους τοπικών οργανισμών και φορέων της Χίου, από τις 10 συνολικά που θα πραγματοποιηθούν, για να καταγραφούν οι αντιλήψεις, ανησυχίες και προσδοκίες των κατοίκων της Χίου για το μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Τα ευρήματα θα αξιοποιηθούν ως θεμέλιο της εκστρατείας ευαισθητοποίησης.
Την Τρίτη 7 Μαρίου έλαβε χώρα το Συνέδριο για την Κλιματική Αλλαγή στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο κατά τη διάρκεια του οποίου καταξιωμένοι ακαδημαϊκοί, εκπρόσωποι της Πολιτείας, και εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας κατέθεσαν τις απόψεις τους για την κλιματική αλλαγή, τις επιπτώσεις της στην επαγγελματική και προσωπική ζωή όλων, την αναγκαιότητα για προσαρμογή στις νέες συνθήκες και την ανάγκη για κατανόηση αυτών των νέων απαιτήσεων και τον συντονισμό δράσεων σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπισή τους. Το συνέδριο εξελίχθηκε σε μια «ευκαιρία» ζωντανής συζήτησης και αλληλεπίδρασης, που ενδυναμώνει την κατανόηση ως βασικό συστατικό για την ατομική και συλλογική δέσμευση για αλλαγή συμπεριφοράς προς το στόχο της αντιμετώπισης του φαινομένου.
Χαιρετισμό στο συνέδριο απηύθυναν ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, η Πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, Διονυσία Αυγερινοπούλου, οι Βουλευτές Χίου Νότης Μηταράκης και Σταύρος Μιχαηλίδης, ο Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ.κ. Μάρκος, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Μαρία Τσάκος Ευθύμιος Μητρόπουλος και η Πρόεδρος της HELMEPA Σεμίραμις Παληού.
Ιδιαίτερη ήταν η παρουσία του Α.Ε. Πρέσβη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα, κ. ΣιάοΤζουντσένγκ που απηύθυνε χαιρετισμό και συνεχάρει θερμά τους συν-διοργανωτές για την πρωτοβουλία.
Το συνέδριο χαιρέτισε βεβαίως και ο καπτάν Παναγιώτης Τσάκος ― ιδρυτής του Ομίλου Εταιρειών Τσάκου, «ψυχή» του Ιδρύματος Μαρία Τσάκος, υποστηρικτής της ναυτικής εκπαίδευσης, των έργων που υποστηρίζουν τον άνθρωπο, τους νέους, την κοινωνία και βεβαίως το νησί από όπου ξεκίνησε την διεθνή δράση του. Ο καπτάν Παναγιώτης δήλωσε και πάλι τη διαρκή στήριξή του σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, ενώ προέτρεψε στις νέες γενιές να προετοιμαστούν για έναν κόσμο που οι παλιότεροι δεν γνώριζαν και την επιστροφή στις ρίζες για να οικοδομηθεί μια καινούργια κοινωνία Ελλήνων με πατροπαράδοτες αρχές για να διασφαλιστεί η επιβίωση των ανθρώπων και του πλανήτη.
Κηρύσσοντας την επίσημη έναρξη των εργασιών του συνεδρίου ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Προστασίας του Πολίτη, Βασίλης Κικίλιας, σημείωσε ότι η κλιματική κρίση είναι ήδη εδώ και όλοι αυτοί που είναι στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπισή της από τον κυβερνητικό μηχανισμό ανασυγκροτούνται σε επίπεδο ανθρώπινων και υλικών πόρων, προσπαθούν να εξελιχθούν για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της. Τέλος δεσμεύτηκε ότι το ακριτικό νησί της Χίου θα είναι επαρκώς «θωρακισμένο» σε επικείμενες κλιματικές απειλές.
Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, επεσήμανε ότι η προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον προαιρετική αλλά υποχρεωτική και η Ελλάδα με την περίπλοκη γεωγραφία και τις εκτεταμένες ακτογραμμές της βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Στη συνέχεια, εστίασε στη μετατροπή των ελληνικών νησιών σε πράσινα και βιώσιμα, με ενέργεια που θα παράγεται από ΑΠΕ, και μια ευρεία σειρά συνοδευτικών παρεμβάσεων, όπως ηλεκτροκίνηση για τις μεταφορές, ολιστική διαχείριση των απορριμμάτων, ανάπτυξη των λιμενικών εγκαταστάσεων και αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών, με στόχο τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων και της εμπειρίας που απολαμβάνουν οι επισκέπτες. Σημαντική προς αυτή την κατεύθυνση είναι η ενεργειακή διασύνδεση των νησιών, και προανήγγηλε την προκήρυξη διαγωνισμού από τον ΑΔΜΗΕ για τη διασύνδεση του Βορείου Αιγαίου ―όπου εντάσσεται και η Χίος―, ένα έργο 863 εκατ. ευρώ με στόχο ολοκλήρωσης εντός του 2027-28.
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», Ευθύμιος Μητρόπουλος, δήλωσε ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι χρέος και καθήκον όλων μας και ότι το περιβάλλον ανέκαθεν αποτελούσε ιδιαίτερο μέλημα και φροντίδα για το Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος, ενώ η επαχθής εμπειρία από τις πυρκαγιές του 2012 στη Χίο πυροδότησε μια σειρά ενεργειών που διαδοχικώς πήραν και παίρνουν έκτοτε ο Όμιλος Εταιρειών Τσάκου και το Ίδρυμα με απώτερο σκοπό τη συμβολή στις προσπάθειες περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την πρόληψη και καταστολή συμφορών και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης ως προς τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε και η συμμετοχή του Ιδρύματος στο Πρόγραμμα ChiosClimateChance, που θα συμβάλει στην εκλαΐκευση και κατανόηση, από την ευρύτερη τοπική κοινωνία μέσῳ συνεργασίας με τοπικούς φορείς, των προβλημάτων και των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.
Οι κεντρικοί ομιλητές, Κωνσταντίνος Καρτάλης, Καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή και Γιάννης Μανιάτης, Καθηγητής Τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων Πανεπιστημίου Πειραιά και μέλος του ΔΣ Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», τεκμηρίωσαν με επιστημονικά δεδομένα την ταχύτητα αλλαγής του κλίματος παγκοσμίως και τις επιπτώσεις που επιφέρουν αυτές οι αλλαγές στη ζωή των κατοίκων του πλανήτη. Ειδικότερα, η ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, στην οποία ανήκει η Ελλάδα, θεωρείται hotspot καθώς απορροφά ταχύτερα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, και γι’ αυτό όλες οι χώρες πρέπει να σχεδιάσουν σχετικές πολιτικές σύντομα και με σαφή χρονοδιαγράμματα. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των πρωτοπόρων και πιο αποτελεσματικών χωρών στην παραγωγή ενέργειας από εναλλακτικές πηγές, για παράδειγμα, αλλά και πάλι απαιτείται καλύτερος συντονισμός των δράσεων διαφορετικών φορέων, αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων και αλλαγή νοοτροπίας του γενικού πληθυσμού.
Η Γενική Διευθύντρια του Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, Εύα Λιανού αναφέρθηκε στον ρόλο των φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών στην αντιμετώπιση του ελλείματος κατανόησης της κλιματικής κρίσης από την κοινή γνώμη, τονίζοντας ότι πρέπει να δοθεί έμφαση σε δράσεις εκπαιδευτικού και ενημερωτικού χαρακτήρα που μπορούν να καλλιεργήσουν μια περισσότερο συνειδητή περιβαλλοντική αντίληψη, ειδικά στις νεότερες γενιές. Τόνισε, επίσης, ότι η πολυπλοκότητα της κλιματικής αλλαγής απαιτεί συλλογική προσπάθεια από όλους τους κοινωνικούς εταίρους -την επιστημονική κοινότητα, τους θεσμικούς, επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς-, διευκρινίζοντας ότι η υποστήριξη του πιλοτικού προγράμματος CCC συνδέεται με το πρόγραμμα «Κλιματική Ακαδημία: ΈναΑνοικτό Σχολείο για την Κλιματική Αλλαγή» που υλοποιεί το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με συγχρηματοδότηση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και του Κοινωφελούς Ιδρύματος «ΜαρίαΤσάκος» στο πλαίσιο των δράσεων της Πρωτοβουλίας ’21* για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον (https://www.protovoulia21.gr/).
Η Πρόεδρος της HELMEPA, Σεμίραμις Παληού, εστίασε στην κατανόηση που αποτελεί τον πυλώνα δράσεων του προγράμματος CCC, ως προϋπόθεση για την υιοθέτηση μιας νέας νοοτροπίας και την εξεύρεση λύσεων προς αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η κατανόηση των αιτίων πρόκλησης της κρίσης, της σοβαρότητας των επιπτώσεών της, του πλαισίου αλλαγών και των εργαλείων που θα αναπτυχθούν για την αντιμετώπισή της εντάσσονται στη διαδικασία αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Στην υλοποίηση του CCC η HELMEPA θα καταθέσει την εμπειρία και την τεχνογνωσία της με στόχο την απόλυτη επιτυχία του εγχειρήματος, καθώς επί 42 χρόνια, έχοντας στο επίκεντρο των έργων της τον άνθρωπο, μελετάει, σχεδιάζει και υλοποιεί προγράμματα που ασχολούνται ειδικώς με την κλιματική αλλαγή ― ζήτημα που επηρεάζει άμεσα τους ωκεανούς, τη ναυτιλία, τη ζωή στον πλανήτη σε στεριά και θάλασσα.
Η Γενική Διευθύντρια της HELMEPA, Όλγα Σταυροπούλου, εξήγησε ότι η πρώτη η Χίος θα υλοποιήσει το πιλοτικό πρόγραμμα, προσφέροντας ένα πρότυπο μοντέλο που μπορεί να υλοποιηθεί και σε άλλες περιοχές εντός και εκτός Ελλάδος. Οι πυλώνες σχεδιασμού και υλοποίησης του συμπεριληπτικού και ανθρωποκεντρικού αυτού προγράμματος είναι «Κατανόηση – Νοοτροπία – Ευκαιρία», αναδεικνύοντας την «ευκαιρία» (εξού και η λέξη “chance” στον τίτλο του αντί της λέξης “Change” που σημαίνει «αλλαγή»), αφού αρχικός στόχος φαίνεται να είναι μια αλλαγή στη νοοτροπία και στον τρόπο σκέψης όλων, μέσα από την κατανόηση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και πως μπορούμε να προσαρμοστούμε σε αυτή και να συμβάλλουμε στο μετριασμό της. Το ChiosClimateChance απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους του νησιού, ανεξαρτήτως ηλικίας, μορφωτικού επιπέδου, επαγγέλματος, φορέα κ.λπ. Δηλαδή είναι μια πρωτοβουλία που εστιάζει στον άνθρωπο, σε όλους αυτούς που ζουν, δουλεύουν, δημιουργούν στο νησί της Χίου, αλλά και στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή του Δήμου Χίου, όπως στις Οινούσσες και τα Ψαρά.
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με ένα πάνελ ανοιχτής συζήτησης στο οποίο έλαβαν μέρος οι Γεώργιος Δανιήλ, Δήμαρχος Οινουσσών, η Ελένη Πολυχρονοπούλου, Αντιπρόεδρος, Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος ΑΕ και μέλος ΔΣ της HELMEPA και του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», ο Τάσος Καρτσιμαδάκης, Διευθυντής Τμήματος Επιθεωρήσεων και Αξιολόγησης Πλοίων Ομίλου Εταιρειών Τσάκου και η Μαρία Λεκάκου, Καθηγήτρια Τμήματος Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών της Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με συντονίστρια τη Δρ. ΒάλιαΑυγουστίδη, Επικεφαλής Επιστήμης και Περιβάλλοντος στη HELMEPA. Οι τέσσερις εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας, της επιχειρηματικής κοινότητας και της τοπικής αυτοδιοίκησης αντάλλαξαν απόψεις και μοιράστηκαν συγκεκριμένα παραδείγματα και πρακτικές από τα δικά τους μικροπεριβάλλοντα αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι μπορεί να υπάρξει εποικοδομητικός διάλογος και παραγωγικής συνεργασία μεταξύ όλων των εταίρων για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων.
Το τριήμερο ολοκληρώθηκε με μια δράση βιωματικής κατανόησης και συγκεκριμένα έναν υποβρύχιο καθαρισμό που υλοποιήθηκε στην Ιχθυόσκαλα Χίου σε συνεργασία με εθελοντές δύτες της MEPP και στην οποία συμμετείχαν πάνω από 90 παιδιά και εκπαιδευτικοί από νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία της Χίου καθώς και μαθήτριες και μαθητές του Ναυτικού Λυκείου TEENS. Παράλληλα, έγινε ενημέρωση από στελέχη της HELMEPA για τα απορρίμματα που βρίσκονται στους βυθούς και τη σημασία προστασίας των ωκεανών.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα: https://helmepa.gr/ccc
